2025 yılının başında Türkiye'nin otomotiv sektöründe hareketlilik devam ediyor. MHP tarafından TBMM'ye sunulan hurda araç alımı ve sıfır araçlarda ÖTV indirimi teklifi, pek çok kişi tarafından merakla takip ediliyor. Bu düzenleme, özellikle 25 yaş ve üzeri araç sahiplerini ilgilendiriyor. Peki hurda araç ÖTV indirimi geldi mi, gelecek mi? Hurda araçlarda ÖTV indirimi ne kadar?
Abone Ol
Hurda ara� al�m� ile s�f�r ara�larda �TV indirimi i�in verilen kanun teklifi, 2025 y�l�n�n ilk haftalar�nda g�ndemdeki yerini korumaya devam ediyor. MHP taraf�ndan kanun teklifi olarak TBMM'ye sunulan hurda ara� �TV indirimi teklifi, 25 ya� �zeri ve 2000 model alt�nda kalan ara�lar� kapsayacak �ekilde bekleniyordu. Konuyla ilgili resmi kanallarda herhangi bir geli�me olmazken sosyal medya ve baz� haber platformlar�nda ortaya at�lan iddia, hurda ara� indirimi hususunda beklentiyi yeniden hareketlendirdi. Kanun teklifinin Meclis'ten ge�mesi halinde, taksi ve minib�s gibi ara�larla esnafl�k yapan ki�iler i�in �TV ve KDV muafiyetli ara� sat�n alma imkan� da ortaya ��km�� olacak. Di�er taraftan H�rriyet Gazetesi Otomobil Yazar� Taylan �zg�r Dil ise bu haliyle hurda te�vikinin uygulanmas�n�n zor oldu�unu vurguluyor. Peki, hurda te�viki nas�l uygulanacak, teklif Meclis'ten ge�ti mi? ��te, o konu hakk�nda detayl� bilgiler � 25 YA� �ST� ARA� SAH�PLER�NE �TV'S�Z SIFIR ARA�
Teklif ile 25 ya� ve �st� olan ta��tlar�n yenilerek ekonomiye kazand�r�lmas�, bu kapsamdaki ithalat�n azalt�lmas�, akaryak�t israf�n�n �n�ne ge�ilmesi ve �evre kirlili�inin �nlenmesi ama�land��� a��kland�.
--Haber reklamdan sonra devam ediyor--
Gerek�e olarak ise "T��K verilerine g�re 2023 y�l� sonu itibar�yla T�rkiye'de trafi�e kay�tl� ara� say�s� 28 milyon 740 bin 492 adet olarak a��klanm��, bu say� 2024 y�l�n�n A�ustos ay�nda 30 milyonu a�m��t�r. Yine T��K'e g�re T�rkiye'de trafi�e kayd� bulunan ara�lar�n ya� ortalamas� ise 14,5 olarak hesaplanm��t�r. Ara� say�s�n�n y�zde 25'lik k�sm� ise 21 ya��ndan b�y�k ta��tlardan olu�maktad�r.
Ya�� b�y�k ara�lar, tamir, bak�m masraflar� a��s�ndan k�lfet olu�tururken di�er yandan trafikte de mal ve can kayb�na sebep olacak �ekilde tehlike arz edebilmektedirler. Ayr�ca hem �evreye hem de ekonomiye zarar vermektedirler. Bu anlamda 25 ya��ndan b�y�k ara�lar�n geri d�n���me verilmesi, ekonomik, �evre kirlili�i, ula��m g�venli�i a��s�ndan ehemmiyet arz etmektedir.
25 ya� ve daha b�y�k ara�lar�n geri d�n���me verilmesini te�vik amac�yla ara�lar�n� geri d�n���me verenlerin bir defal��a mahsus olmak �zere T�rkiye'de �retilmi� olmak kayd�yla alacaklar� yeni ara�lar�n �zel T�ketim Vergisinden muaf tutulmas� bu kapsamda �nemli bir geli�me olacakt�r." denildi.
�OF�R ESNAFINA �TV VE KDV'S�Z ARA� SATI�I
Ticari ara� alacak olan �of�r esnaf�n� ilgilendiren kanun teklifi de sunuldu. Teklife g�re, ge�imini bir tek ara�la temin eden �of�r esnaf�n�n mevcut arac�n� yenilemek maksad�yla ve 10 y�l s�re ile ticari faaliyetlerde kullanmak kayd�yla alaca�� yeni ticari ara� �zel T�ketim Vergisi'nden m�stesna tutulmas� talep edildi.
�of�r esnaf�na vergisiz ara� sat���na ili�kin gerek�e olarak "T�rkiye'de ticari ara�lar gerek ithalat gerek ihracat gerekse de insan ta��mac�l���nda kapsaml� bir yere sahiptir. T��K verilerine g�re �lkemizde bulunan 30 milyondan fazla arac�n yakla��k 6,5 milyonluk k�sm� minib�s, otob�s, kamyonet ve kamyondan olu�maktad�r. Di�er yandan 100 bine yak�n ticari taksi faaliyet g�stermektedir. Bununla beraber T�rkiye �of�rler Odas�na kay�tl� yakla��k 1,5 milyon �of�r esnaf� bulunmaktad�r.
Ticari maksatl� ara�lar�n ilgili ekonomik faaliyetlerdeki kullan�m oram g�z �n�nde bulunduruldu�unda �ahsi ara�lara g�re daha k�sa vadede y�prand��� bununla beraber bahse konu ara�lar�n bak�m ve onar�m masraflar�n�n daha k�lfetli oldu�u anla��labilmektedir. Yap�lan ta��mac�l�k ve ula�t�rma faaliyetlerinin hem daha konforlu hem daha g�venli olabilmesi ad�na ara�lar�n kullan�m a��s�ndan daha elveri�li olmas� �nem arz etmektedir. Y�pranan ara�lar�n�n bak�m-onar�m masraflar� �of�r esnaf�na k�lfet olu�tururken yeni bir araca sahip olma imk�nlar�nda da g��l�k ya�ad�klar� bilinmektedir.
Bu kapsamda ge�imlerini tek bir ara�la sa�layan �of�r esnaf�n�n en az 10 y�l s�re ile ticari faaliyetlerde kullanmak maksad�yla sat�n alacaklar� yeni ara�lar�n �zel T�ketim Vergisi ve Katma De�er Vergisinden muaf tutulmas�, �of�r esnaf�n�n ticari faaliyetlerini kesintiye u�ramadan s�rd�rmesini kolayla�t�raca�� gibi y�r�t�len faaliyetlerinden daha sa�l�kl� ilerlemesine olanak tan�yacakt�r" a��klamas� yap�ld�.
Yeni verilen bir teklifte ise trafik kazas� veya do�al afet sonucu zarar g�rerek a��r hasarl� oldu�u tespit edilen ve ekonomik �mr�n� doldurma, eskime, y�pranma, kaza, yanma, tahrip edilme ve benzeri nedenlerle kullan�lamaz duruma gelen ara�lar�n onar�m� yap�larak yeniden trafi�e ��kar�lmas�n�n yasaklanmas� ve bu h�kme ayk�r� davranan �zel veya t�zel ki�ilere 500 bin T�rk Liras� para cezas� verilmesi talep edildi.
Ayr�ca, a��r hasarl� oldu�u tespit edilen ara�lar�n sigorta �irketleri veya yetkili kurumlarca ihaleyle sat��� ancak yedek par�alar�n�n sat��� veya arac�n hurda olarak sat��� ile m�mk�n olmas�, a��r hasarl� oldu�u tespit edilen ara�lar� bu ama�lar d���nda satan veya trafi�e ��karan sigorta �irketlerinin faaliyet izni 6 ay s�re ile ask�ya al�nmas� teklifte yer ald�.
Bu teklife ili�kin gerek�ede "Trafik g�venli�inin en �nemli hususlar�ndan birisi de kullan�lan trafik ara�lar�n�n teknik olarak g�venli olup olmad���d�r. Ara�lar�n g�venlik donan�m�, sa�laml���; kazalarda olu�acak hasar�n boyutunu ve en �nemlisi can g�venli�ini de do�rudan etkilemektedir.
Halk aras�nda "pert" olarak ifade edilen a��r hasarl� ara�lar�n trafikte g�venlik zafiyeti olu�turdu�u a�ik�rd�r. Her ne kadar a��r hasarl� ara�lar onar�m ge�irse de bu onar�m�n yeterli olup olmad���n�n tam olarak takibi ve tespiti tart��ma konusudur. A��r hasarl� ara�lar�n nerede, nas�l, hangi standartlarda bak�ma u�rad��� her �eyden �nce can g�venli�i i�in �nemlidir ve bu hususun takibi ve tespiti �ok da kolay de�ildir.
Onar�m� sa�lanan ara�lar�n onar�m maliyetlerinin d���r�lmesi ad�na hava yast���, emniyet kemeri gergisi ve benzeri hayati �nem ta��yan par�alar�n teknolojiyi suiistimal ederek basit hile y�ntemleriyle i�levsiz ve hatalar�n�n g�r�nmez hale getirildi�i de bilinmektedir. Bu basit hile y�ntemleri, tamir sonras� trafi�e ��kan ara�larda son kullan�c� i�in olas� kazalarda can kayb� riskini artt�rmaktad�r.
Trafikte kullan�lan ara�lar�n sa�laml���ndan ve g�venirli�inden emin olmam�z bir g�venlik konusudur. G�venli�imizi sa�lamam�z a��s�ndan da birtak�m tedbirlerin al�nmas� �artt�r. Bu anlamda kaza sonras� ya da do�al afet sonucu zarar g�ren a��r hasarl� ara�lar�n yeniden onar�m� yap�larak trafi�e ��kar�lmas� �nlenmelidir. Bu hususta �zellikle sigorta �irketlerinin de sorumluluk y�klenmesi gerekmektedir. Kanun Teklifi ile g�venli�i ve sa�laml��� tart��ma konusu olan a��r hasarl� ara�lar�n trafikte yer almamas� ve bu anlamda can g�venli�inin art�r�lmas� ama�lanmaktad�r" denildi.
Hurda araç alımı ile sıfır araçlarda ÖTV indirimi için verilen kanun teklifi, 2025 yılının ilk haftalarında gündemdeki yerini korumaya devam ediyor. MHP tarafından kanun teklifi olarak TBMM'ye sunulan hurda araç ÖTV indirimi teklifi, 25 yaş üzeri ve 2000 model altında kalan araçları kapsayacak şekilde bekleniyordu. Konuyla ilgili resmi kanallarda herhangi bir gelişme olmazken sosyal medya ve bazı haber platformlarında ortaya atılan iddia, hurda araç indirimi hususunda beklentiyi yeniden hareketlendirdi. Kanun teklifinin Meclis'ten geçmesi halinde, taksi ve minibüs gibi araçlarla esnaflık yapan kişiler için ÖTV ve KDV muafiyetli araç satın alma imkanı da ortaya çıkmış olacak. Diğer taraftan Hürriyet Gazetesi Otomobil Yazarı Taylan Özgür Dil ise bu haliyle hurda teşvikinin uygulanmasının zor olduğunu vurguluyor. Peki, hurda teşviki nasıl uygulanacak, teklif Meclis'ten geçti mi? İşte, o konu hakkında detaylı bilgiler
25 YAŞ ÜSTÜ ARAÇ SAHİPLERİNE ÖTV'SİZ SIFIR ARAÇ
Teklif ile 25 yaş ve üstü olan taşıtların yenilerek ekonomiye kazandırılması, bu kapsamdaki ithalatın azaltılması, akaryakıt israfının önüne geçilmesi ve çevre kirliliğinin önlenmesi amaçlandığı açıklandı.
Gerekçe olarak ise "TÜİK verilerine göre 2023 yılı sonu itibarıyla Türkiye'de trafiğe kayıtlı araç sayısı 28 milyon 740 bin 492 adet olarak açıklanmış, bu sayı 2024 yılının Ağustos ayında 30 milyonu aşmıştır. Yine TÜİK'e göre Türkiye'de trafiğe kaydı bulunan araçların yaş ortalaması ise 14,5 olarak hesaplanmıştır. Araç sayısının yüzde 25'lik kısmı ise 21 yaşından büyük taşıtlardan oluşmaktadır.
Yaşı büyük araçlar, tamir, bakım masrafları açısından külfet oluştururken diğer yandan trafikte de mal ve can kaybına sebep olacak şekilde tehlike arz edebilmektedirler. Ayrıca hem çevreye hem de ekonomiye zarar vermektedirler. Bu anlamda 25 yaşından büyük araçların geri dönüşüme verilmesi, ekonomik, çevre kirliliği, ulaşım güvenliği açısından ehemmiyet arz etmektedir.
25 yaş ve daha büyük araçların geri dönüşüme verilmesini teşvik amacıyla araçlarını geri dönüşüme verenlerin bir defalığa mahsus olmak üzere Türkiye'de üretilmiş olmak kaydıyla alacakları yeni araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf tutulması bu kapsamda önemli bir gelişme olacaktır." denildi.
ŞOFÖR ESNAFINA ÖTV VE KDV'SİZ ARAÇ SATIŞI
Ticari araç alacak olan şoför esnafını ilgilendiren kanun teklifi de sunuldu. Teklife göre, geçimini bir tek araçla temin eden şoför esnafının mevcut aracını yenilemek maksadıyla ve 10 yıl süre ile ticari faaliyetlerde kullanmak kaydıyla alacağı yeni ticari araç Özel Tüketim Vergisi'nden müstesna tutulması talep edildi.
Şoför esnafına vergisiz araç satışına ilişkin gerekçe olarak "Türkiye'de ticari araçlar gerek ithalat gerek ihracat gerekse de insan taşımacılığında kapsamlı bir yere sahiptir. TÜİK verilerine göre ülkemizde bulunan 30 milyondan fazla aracın yaklaşık 6,5 milyonluk kısmı minibüs, otobüs, kamyonet ve kamyondan oluşmaktadır. Diğer yandan 100 bine yakın ticari taksi faaliyet göstermektedir. Bununla beraber Türkiye Şoförler Odasına kayıtlı yaklaşık 1,5 milyon şoför esnafı bulunmaktadır.
Ticari maksatlı araçların ilgili ekonomik faaliyetlerdeki kullanım oram göz önünde bulundurulduğunda şahsi araçlara göre daha kısa vadede yıprandığı bununla beraber bahse konu araçların bakım ve onarım masraflarının daha külfetli olduğu anlaşılabilmektedir. Yapılan taşımacılık ve ulaştırma faaliyetlerinin hem daha konforlu hem daha güvenli olabilmesi adına araçların kullanım açısından daha elverişli olması önem arz etmektedir. Yıpranan araçlarının bakım-onarım masrafları şoför esnafına külfet oluştururken yeni bir araca sahip olma imkânlarında da güçlük yaşadıkları bilinmektedir.
Bu kapsamda geçimlerini tek bir araçla sağlayan şoför esnafının en az 10 yıl süre ile ticari faaliyetlerde kullanmak maksadıyla satın alacakları yeni araçların Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisinden muaf tutulması, şoför esnafının ticari faaliyetlerini kesintiye uğramadan sürdürmesini kolaylaştıracağı gibi yürütülen faaliyetlerinden daha sağlıklı ilerlemesine olanak tanıyacaktır" açıklaması yapıldı.
Yeni verilen bir teklifte ise trafik kazası veya doğal afet sonucu zarar görerek ağır hasarlı olduğu tespit edilen ve ekonomik ömrünü doldurma, eskime, yıpranma, kaza, yanma, tahrip edilme ve benzeri nedenlerle kullanılamaz duruma gelen araçların onarımı yapılarak yeniden trafiğe çıkarılmasının yasaklanması ve bu hükme aykırı davranan özel veya tüzel kişilere 500 bin Türk Lirası para cezası verilmesi talep edildi.
Ayrıca, ağır hasarlı olduğu tespit edilen araçların sigorta şirketleri veya yetkili kurumlarca ihaleyle satışı ancak yedek parçalarının satışı veya aracın hurda olarak satışı ile mümkün olması, ağır hasarlı olduğu tespit edilen araçları bu amaçlar dışında satan veya trafiğe çıkaran sigorta şirketlerinin faaliyet izni 6 ay süre ile askıya alınması teklifte yer aldı.
Bu teklife ilişkin gerekçede "Trafik güvenliğinin en önemli hususlarından birisi de kullanılan trafik araçlarının teknik olarak güvenli olup olmadığıdır. Araçların güvenlik donanımı, sağlamlığı; kazalarda oluşacak hasarın boyutunu ve en önemlisi can güvenliğini de doğrudan etkilemektedir.
Halk arasında "pert" olarak ifade edilen ağır hasarlı araçların trafikte güvenlik zafiyeti oluşturduğu aşikârdır. Her ne kadar ağır hasarlı araçlar onarım geçirse de bu onarımın yeterli olup olmadığının tam olarak takibi ve tespiti tartışma konusudur. Ağır hasarlı araçların nerede, nasıl, hangi standartlarda bakıma uğradığı her şeyden önce can güvenliği için önemlidir ve bu hususun takibi ve tespiti çok da kolay değildir.
Onarımı sağlanan araçların onarım maliyetlerinin düşürülmesi adına hava yastığı, emniyet kemeri gergisi ve benzeri hayati önem taşıyan parçaların teknolojiyi suiistimal ederek basit hile yöntemleriyle işlevsiz ve hatalarının görünmez hale getirildiği de bilinmektedir. Bu basit hile yöntemleri, tamir sonrası trafiğe çıkan araçlarda son kullanıcı için olası kazalarda can kaybı riskini arttırmaktadır.
Trafikte kullanılan araçların sağlamlığından ve güvenirliğinden emin olmamız bir güvenlik konusudur. Güvenliğimizi sağlamamız açısından da birtakım tedbirlerin alınması şarttır. Bu anlamda kaza sonrası ya da doğal afet sonucu zarar gören ağır hasarlı araçların yeniden onarımı yapılarak trafiğe çıkarılması önlenmelidir. Bu hususta özellikle sigorta şirketlerinin de sorumluluk yüklenmesi gerekmektedir. Kanun Teklifi ile güvenliği ve sağlamlığı tartışma konusu olan ağır hasarlı araçların trafikte yer almaması ve bu anlamda can güvenliğinin artırılması amaçlanmaktadır" denildi.
