Borsa haram mı? Diyanet'e göre halka arz haram mı?
|| Son güncelleme
Borsadan halka arz hisse almak isteyen yatırımcılar tarafından 'Borsa haram mı, helal mi?' sorusu merak ediliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı'ndan bir açıklama geldi. Borsada işlem yapmak haram mı, Nihat Hatipoğlu, Nureddin Yıldız, Cübbeli Ahmet Hoca ve Fetva Meclisi yanıtladı. İşte detaylar...
Abone Ol
Borsa Ýstanbul'daki artýþtan sonra bir çok vatandaþ tarafýndan "Borsada hisse almak haram mý?" sorusu merak ediliyor. Din Ýþleri Yüksek Kurulu Baþkanlýðý konu hakkýnda açýklamalarda bulundu. Diyanet'in açýklamasý sorgulanýyor. Peki bora haram mý? Ýþte detaylar...
BORSA HARAM MI?
Dr. Fatih Mehmet Aydýn Diyanet TV'ye gelen 'Borsa'da iþlem yapmak caiz mi? sorusuna cevap verdi. Aydýn, 'Borsa dediðimiz olay, Ýslam hukukunda sermaye ye dayalý þirketlerin kendi hisselerini müþterilere arz edip o müþterilerin de bu hisseleri alýp satmalarýna deniyor. Bu þekilde müþteriler kar elde ediyor, zarar da elde ediyor. Burada bir problem yok o açýdan borsanýn temel felsefesinde sýkýntý bulunmamakta. Eðer bir manipülasyon yani insanlarý kandýrma ve aldatma yoksa Borsa da herhangi bir temel sýkýntý bulunmamakta. Ancak borsa da hissesini alacaðýmýz þirketin meþguliyet alaný faiz gibi kumar gibi alkol gibi domuz ürünleri gibi tütün ürünleri gibi yani Ýslam'ýn yasakladýðý þeylerden olmamasý gerekir bu birinci temel husus. Ýkincisi ise finansal gelirlerin de faizden oluþmamasý gerekiyor. O zaman alacaðýmýz þirketin hem meþguliyet alanýna bakacaðýz hemde finansal gelirlerine bakacaðýz. Eðer þirketin meþguliyet alaný harama giriyorsa oradan hisse almayacaðýz. Ya da Finansal gelirleri faize dayalý iþlemlerden kaynaklanýyorsa bu þirketlerin hisse senedini almaktan da uzak durulmalý.' Dedi
--Haber reklamdan sonra devam ediyor--
HALKA ARZ HARAM MI?
Katýlým endeksi dýþýnda kalan hisse senetlerinin halka arzlarý haram olmalarý muhtemeldir.
Cübbeli Ahmet Hoca'ya göre borsa haram mý?
Cübbeli Ahmet Hoca'ya göre borsa da hisse alým iþlemleri caiz deðildir. Þu an ki borsa sistemi Ýslami sisteme aykýrý olarak görmektedir. Borsa sistemini kumara sistemine benzetmektedir. Hisseler hayali ve hakikatte olmayan, sanal bir düzenlemeler olduðu için borsadaki iþlemlere olumlu bakmamaktadýr. Hakiki iþler ve bu iþler de Ýslam dinine aykýrý iþler yapmýyorsa caiz olarak görmektedir. Fakat günümüzdeki borsa sisteminde denetim yapmak oldukça imkansýz olduðu için caiz olmadýðýný açýklamýþtýr. Nihat Hatipoðlu'na göre borsa haram mý?
Nihat Hatipoðlu'na göre borsa iþlemleri borsa da risk edilme imkaný vardýr. Ve borsada yatýrým yaparken sermaye hareketi yaparken üzerine yatýrým yaptýðýnýz þirket Ýslam'a aykýrý iþler yapýyorsa haram kýlýnmaktadýr. Bir kaðýt üretiliyorsa bunlarýn içerisinde alým satým yapmak bir yatýrýmdýr. Fakat faiz ve içki gibi haram iþlerle uðraþan bir þirkete yatýrým yapmak haramdýr. Enflasyon kadarý faiz alýnmasý da haram olmaktadýr. Açýklamalarýnda bulunmuþtur.
Nureddin Yýldýz'a göre borsa haram mý?
Nureddin Yýldýz'a göre; Borsa caiz deðildir gibi net bir ifade kullanmamýþtýr. Borsa konusunda helal olan bir þirketten hisse alýnýrsa haram deðildir. Fakat þu an ki sistem de borsa berrak ve açýk zeminde deðildir. Yaptýðý açýklamaya göre bizim çýkarttýðýmýz bilgiler þu þekildedir; Hangi þirkete yatýrým yaparsanýz yapýn helal bir þirket olup olmadýðýný net bir þekilde bilmek imkansýzdýr. Bu yüzden netliðinden emin olmadýðýnýz hisselerin alým satým iþlemlerine girmeyiniz.
Fetva Meclisi'ne göre borsa haram mý?
Fetva meclisine göre helal þirketlerin helal yönetimlerle hisselerin satýn alýnmasý yatýrým ve ticaret olarak sayýlýr borsa da caiz olmayan iþlerle uðraþan þirketlere yatýrým yapýlmaktan kaçýnýlmalýdýr. Borsa da günlük iþlem yapýlmasý ise; faiz iþlemle yönetilmeyen ve haram iþ üretmeyen þirketlerden hisse senedi iþlemler yapmak haram deðildir açýklamasý yapýlmýþtýr.
Timurtaþ Hoca'ya göre borsa haram mý?
Timurtaþ Hoca'nýn borsa hakkýnda yaptýðý bir açýklama yoktur. Fakat Timurtaþ Hoca bankaya parasýný yatýranlar için þu sözleri söylemiþtir; Bankaya para yatýrarak zaten günah kazanýrsýnýz. Bankalarýn faiz uygulamasýna karþý Müslümanlarý uyararak bu konuya dikkat etmelerini açýklamýþtýr. Fakat borsa konusunda belirli bir açýklamasý yoktur.
Semerkand'a göre borsa haram mý?
Borsa iþlemlerinin Semerkanda göre caiz mi yoksa deðil mi bu konularý merak ediyorsanýz sizler için araþtýrdýk. Semerkand'ýn yaptýðý açýklamaya göre diðer din adamlarýnýn düþünceleriyle aynýdýr. Dine aykýrý bir ticaret ile uðraþan þirketlerden hisse iþlemleri haram kýlýnmaktadýr. Fakat helal iþlerle uðraþan þirketlerden yapýlan hisse iþlemleri caiz olarak açýklama yapýlmýþtýr.
Sorularla Ýslamiyet'e göre borsa haram mý?
Sorularla Ýslamiyet Borsanýn haram olup olmadýðý konusunda netlik kazanan bir açýklama yoktur. Bu yüzden de borsa le yatýrým yapan kiþiler farklý yerlerden araþtýrma yapmaktadýr. Sorularla Ýslamiyet web sayfasýnýn yaptýðý açýklama göre; Temel olarak anlatýlmak istenilen faaliyet alaný haram iþlerle uðraþma, dine yasak olan hizmet üretimi yapýlýyorsa, haram iþlemlere taraf olmasý sebebiyle þirketin karýnda haram varsa pay sahipleri kendilerine düþen payý hesaplayýp hayýr niyetiyle toplum hakký inancý ile hayýr yolunda o paranýn harcanmasý gerektiðini söylenmiþtir. Doðrudan faiz uygulayan þirketlerin hisse senedi almak haram olarak görülmektedir. Alýnýp satýlmasý helal sayýlmayan mallarýn üretimi ve satýlmasýyla uðraþan þirketlerden alacaðýnýz hisse senetleri de almak haramdýr. Alýnmasý ve üretilmesinde helal olan fakat faiz ile satan ve faiz ile elde edilen karlar haramdýr. Yahudi ve Hristiyanlarýn hakim olduðu þirketlerden alýnan hisseler haramdýr. Ýdari kýsýmda Müslümanlarýn olduðu ve harama bulaþmayan, faiz bulaþmayan þirketlerden hisse senedi almak caiz olarak bildirilmiþtir.
Ýhsan Þenocak'a göre borsa haram mý?
Ýhsan Þenocak Hocaya göre borsayý Ýslama göre yönetirseniz buradaki iþlemler ticaret sayýlýr ve meþru olur demektedir. Hissesini almýþ olduðunuz müesseseler faize bulaþmýyor, paralarýný repoya yatýrmýyorlarsa bu þirketlerden hisse alým yapýlabilir açýlamalarýnda bulunmuþtur. Aslýnda baktýðýnýz zaman tüm din adamlarý ve düþünürler ortak olarak söyledikleri kavram þudur; Borsa da iþlem yapacaðýnýz þirket Ýslam'a aykýrý bir düzende deðilse ve bundan çok eminseniz hisse senedi alým ve satým iþlemleri caizdir. Fakat günümüzdeki sistem de kesin olarak emin olmanýz biraz imkansýzdýr.
Borsa İstanbul'daki artıştan sonra bir çok vatandaş tarafından "Borsada hisse almak haram mı?" sorusu merak ediliyor. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı konu hakkında açıklamalarda bulundu. Diyanet'in açıklaması sorgulanıyor. Peki bora haram mı? İşte detaylar...
BORSA HARAM MI?Â
Dr. Fatih Mehmet Aydın Diyanet TV'ye gelen 'Borsa'da işlem yapmak caiz mi? sorusuna cevap verdi. Aydın, 'Borsa dediğimiz olay, İslam hukukunda sermaye ye dayalı şirketlerin kendi hisselerini müşterilere arz edip o müşterilerin de bu hisseleri alıp satmalarına deniyor. Bu şekilde müşteriler kar elde ediyor, zarar da elde ediyor. Burada bir problem yok o açıdan borsanın temel felsefesinde sıkıntı bulunmamakta. Eğer bir manipülasyon yani insanları kandırma ve aldatma yoksa Borsa da herhangi bir temel sıkıntı bulunmamakta. Ancak borsa da hissesini alacağımız şirketin meşguliyet alanı faiz gibi kumar gibi alkol gibi domuz ürünleri gibi tütün ürünleri gibi yani İslam'ın yasakladığı şeylerden olmaması gerekir bu birinci temel husus. İkincisi ise finansal gelirlerin de faizden oluşmaması gerekiyor. O zaman alacağımız şirketin hem meşguliyet alanına bakacağız hemde finansal gelirlerine bakacağız. Eğer şirketin meşguliyet alanı harama giriyorsa oradan hisse almayacağız. Ya da Finansal gelirleri faize dayalı işlemlerden kaynaklanıyorsa bu şirketlerin hisse senedini almaktan da uzak durulmalı.' Dedi
HALKA ARZ HARAM MI?
Katılım endeksi dışında kalan hisse senetlerinin halka arzları haram olmaları muhtemeldir.
Cübbeli Ahmet Hoca'ya göre borsa haram mı?
Cübbeli Ahmet Hoca'ya göre borsa da hisse alım işlemleri caiz değildir. Şu an ki borsa sistemi İslami sisteme aykırı olarak görmektedir. Borsa sistemini kumara sistemine benzetmektedir. Hisseler hayali ve hakikatte olmayan, sanal bir düzenlemeler olduğu için borsadaki işlemlere olumlu bakmamaktadır. Hakiki işler ve bu işler de İslam dinine aykırı işler yapmıyorsa caiz olarak görmektedir. Fakat günümüzdeki borsa sisteminde denetim yapmak oldukça imkansız olduğu için caiz olmadığını açıklamıştır. Nihat Hatipoğlu'na göre borsa haram mı?
Nihat Hatipoğlu'na göre borsa işlemleri borsa da risk edilme imkanı vardır. Ve borsada yatırım yaparken sermaye hareketi yaparken üzerine yatırım yaptığınız şirket İslam'a aykırı işler yapıyorsa haram kılınmaktadır. Bir kağıt üretiliyorsa bunların içerisinde alım satım yapmak bir yatırımdır. Fakat faiz ve içki gibi haram işlerle uğraşan bir şirkete yatırım yapmak haramdır. Enflasyon kadarı faiz alınması da haram olmaktadır. Açıklamalarında bulunmuştur.
Nureddin Yıldız'a göre borsa haram mı?
Nureddin Yıldız'a göre; Borsa caiz değildir gibi net bir ifade kullanmamıştır. Borsa konusunda helal olan bir şirketten hisse alınırsa haram değildir. Fakat şu an ki sistem de borsa berrak ve açık zeminde değildir. Yaptığı açıklamaya göre bizim çıkarttığımız bilgiler şu şekildedir; Hangi şirkete yatırım yaparsanız yapın helal bir şirket olup olmadığını net bir şekilde bilmek imkansızdır. Bu yüzden netliğinden emin olmadığınız hisselerin alım satım işlemlerine girmeyiniz.
Fetva Meclisi'ne göre borsa haram mı?
Fetva meclisine göre helal ÅŸirketlerin helal yönetimlerle hisselerin satın alınması yatırım ve ticaret olarak sayılır borsa da caiz olmayan iÅŸlerle uÄŸraÅŸan ÅŸirketlere yatırım yapılmaktan kaçınılmalıdır. Borsa da günlük iÅŸlem yapılması ise; faiz iÅŸlemle yönetilmeyen ve haram iÅŸ üretmeyen ÅŸirketlerden hisse senedi iÅŸlemler yapmak haram deÄŸildir açıklaması yapılmıştır.Â
Timurtaş Hoca'ya göre borsa haram mı?
Timurtaş Hoca'nın borsa hakkında yaptığı bir açıklama yoktur. Fakat Timurtaş Hoca bankaya parasını yatıranlar için şu sözleri söylemiştir; Bankaya para yatırarak zaten günah kazanırsınız. Bankaların faiz uygulamasına karşı Müslümanları uyararak bu konuya dikkat etmelerini açıklamıştır. Fakat borsa konusunda belirli bir açıklaması yoktur.
Semerkand'a göre borsa haram mı?
Borsa işlemlerinin Semerkanda göre caiz mi yoksa değil mi bu konuları merak ediyorsanız sizler için araştırdık. Semerkand'ın yaptığı açıklamaya göre diğer din adamlarının düşünceleriyle aynıdır. Dine aykırı bir ticaret ile uğraşan şirketlerden hisse işlemleri haram kılınmaktadır. Fakat helal işlerle uğraşan şirketlerden yapılan hisse işlemleri caiz olarak açıklama yapılmıştır.
Sorularla İslamiyet'e göre borsa haram mı?
Sorularla İslamiyet Borsanın haram olup olmadığı konusunda netlik kazanan bir açıklama yoktur. Bu yüzden de borsa le yatırım yapan kişiler farklı yerlerden araştırma yapmaktadır. Sorularla İslamiyet web sayfasının yaptığı açıklama göre; Temel olarak anlatılmak istenilen faaliyet alanı haram işlerle uğraşma, dine yasak olan hizmet üretimi yapılıyorsa, haram işlemlere taraf olması sebebiyle şirketin karında haram varsa pay sahipleri kendilerine düşen payı hesaplayıp hayır niyetiyle toplum hakkı inancı ile hayır yolunda o paranın harcanması gerektiğini söylenmiştir. Doğrudan faiz uygulayan şirketlerin hisse senedi almak haram olarak görülmektedir. Alınıp satılması helal sayılmayan malların üretimi ve satılmasıyla uğraşan şirketlerden alacağınız hisse senetleri de almak haramdır. Alınması ve üretilmesinde helal olan fakat faiz ile satan ve faiz ile elde edilen karlar haramdır. Yahudi ve Hristiyanların hakim olduğu şirketlerden alınan hisseler haramdır. İdari kısımda Müslümanların olduğu ve harama bulaşmayan, faiz bulaşmayan şirketlerden hisse senedi almak caiz olarak bildirilmiştir.
İhsan Şenocak'a göre borsa haram mı?
İhsan Şenocak Hocaya göre borsayı İslama göre yönetirseniz buradaki işlemler ticaret sayılır ve meşru olur demektedir. Hissesini almış olduğunuz müesseseler faize bulaşmıyor, paralarını repoya yatırmıyorlarsa bu şirketlerden hisse alım yapılabilir açılamalarında bulunmuştur. Aslında baktığınız zaman tüm din adamları ve düşünürler ortak olarak söyledikleri kavram şudur; Borsa da işlem yapacağınız şirket İslam'a aykırı bir düzende değilse ve bundan çok eminseniz hisse senedi alım ve satım işlemleri caizdir. Fakat günümüzdeki sistem de kesin olarak emin olmanız biraz imkansızdır.